SPK’nın Güncel Forex Düzenlemeleri Ve Deneme Hesabı Zorunluluğu – Financial Services

Cetin Attorney Partner،p

Sermaye Piyasası Kurulu, gelişen
piyasa koşulları ve değişen
yatırımcı profili sebebiyle aracılık
sektörü ve yatırımcıların
ihtiyaçlarına yanıt vermek için
öncelikli olarak kaldıraçlı alım
satım (Forex) ve tezgahüstü
türev işlemler olmak
üzere yatırım hizmetlerine ilişkin olarak ilke
ve esaslarda yenilikler ve çeşitli
değişiklikler getiren düzenlemeleri 14.01.2016
tarihli 29593 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlatarak yürürlüğe girmesini
sağlamıştır.

III-37.1 sayılı “Yatırım Hizmetleri
ve Faaliyetleri ile Yan Hizmetlere İlişkin Esaslar
Hakkında Tebliğ” ve III.39.1 sayılı
“Yatırım Kuruluşlarının
Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında
Tebliğ” ile aşağıdaki yenilikler
yürürlüğe girmiştir.

I- Birinci ve kanaatimizce en önemli olan
husus yatırımcılara kaldıraçlı
alım satım işlemlerine ilişkin olarak hesap
açılış öncesi “gerçek
zamanlı fiyatlar üzerinden
çalışacak” bir deneme hesabı
üzerinden işlem yaptırılması mecburiyeti
getirilmiştir. Buna göre deneme
hesabının gerçek zamanlı fiyatlar
üzerinden faaliyet göstermesi ve müşterinin
işbu deneme hesabını minimum 6 iş
günü veya 50 adet işlem yaparak kullanması
zorunlu hale gelmiştir. Böylelikle
yatırımcıların Forex
piyasalarına tehlikeli bir şekilde dahil olarak
fütursuzca işlemler gerçekleştirmesi ve
büyük meblağlarda zararlarla
karşılaşılmasının önüne
geçilmeye
çalışılmıştır. Ancak
henüz yatırımcı kuruluşların bir
çoğu söz konusu deneme hesabı
açılması mecburiyetini yerine getirmemekte olup
yatırımcıyı mağdur etmeye devam
etmektedir. Bu hususta Çetin Avukatlık
Ofisi‘nce gerçekleştirilen işlemler
yazının devamında okurlarımıza
aktarılacaktır.

II- Hesap açılışı
esnasında genel nitelikli müşterilerden
kaldıraçlı işlemlerin riskini bildiğini,
anladığını ve teminatın tamamını
dahi kaybedebileceğinin bilincinde olduğuna dair
yazılı bir beyan alınması
zorunluluğu getirilmiştir.

III- Aracı
ku،ların yatırım
bankacılığı işlemlerine yönelmelerini
teşvik etmek adına Yatırım ve Kalkınma
bankalarının mevcut aracı ku،lardan birini devir
yahut satın alması şartıyla paylar
üzerinde Borsa İstanbul’da işlem
yapmalarına olanak sağlanmıştır.

IV- Profesyonel nitelikli
müşterilerin kaldıraçlı
alım satım işlemlerinde
yatırmış oldukları teminatların
üstünde ortaya çıkacak zararların
aracı ku،larca talep edilebilmesi imkanı
getirilmiştir.

V- Profesyonel yatırımcılar
sınıfından olmayan ve düşük
meblağlarla işlem yapan
yatırımcıların ،ansiyel risklerini
sınırlamak amacıyla hesapların
açılışı sırasında
başlangıç teminat tutarı
20.000,00-TL veya bu meblağa denk gelecek tu،a döviz
miktarının altında olan müşteriler
için Türk Lirası, Euro ve Amerikan
Doları’nın birbirlerine karşı olan
değişim oranlarını temel alan varlıklar
ile beraber altına dayalı
kaldıraçlı işlemlerde
kaldıraç oranı maksimum 50:1, bunlar
dışındaki varlıklarda maksimum olarak 25:1
belirlenmiştir. Yüksek kaldıraç
oranlarının kullanılması, paritelerde
yaşanan anlık ve yüksek ivmeli dalgalanmalarda
yatırılan teminat bedelinin tamamının kısa
süreler içinde kaybedilmesi riskine yol
açabilmektedir. İşbu düzenleme ile
kaldıraç oranlarının
sınırlanması suretiyle bu riskin bir nebze
törpülenmesi söz konusu olacaktır.

Birinci maddede belirttiğimiz ve tarafımızca en
önemli yenilik olarak nitelendirdiğimiz deneme
hesaplarına ilişkin hükümler muhakkak ki
yatırımcının taşıdığı
risk faktörünü düşürmeye,
kaldıraçlı alım satım
piyasalarının sağlıksız ve halk
arasında “،ar” tabirinden
kurtulmasına son derece yardımcı olacaktır.
Fakat henüz yeni bir mevzuat değişikliği ile
karşımıza çıkan söz konusu
tebliğlerin yatırımcıya tam manasıyla
ulaştığını söylemek mümkün
değildir. Ulusal ve uluslararası alanda
faaliyet göstermekte olan yatırımcı
kuruluşların henüz önemli bir
kısmı deneme hesabı
zorunluluğunu yerine getirmemekte, genel müşteriye
hiçbir deneme hesabı
tanımlamayarak direkt kaldıraçlı
işlemlere teşvik etmekte yahut yalnızca bir
deneme hesabı tanımlanarak hiçbir
işlem yapılmasına müsaade etmeden (yahut 6
iş gününü doldurmadan) direkt olarak
kaldıraçlı işlemlere genel
müşterileri k،ize etmektedir. Finansal
okur-yazarlığı oldukça h،as ve
düşük profil olan ülkemizde genel
müşteri deneme hesabı
olmaksızın işlem yapmaya adım
attığı vakit birkaç saat gibi kısa
sürelerde tüm teminatı kaybedebilmekte,
büyük mağduriyetler yaşayabilmektedir.

Çetin Avukatlık Ofisi, Forex
piyasalarında, kaldıraçlı alım
satım işlemlerinde yahut türev
piyasalarında, yatırımcı
kuruluşlarca mağdur edilen müvek،erine evvela
danışmanlık hizmetleri ve
avukatlık hizmeti sunmakta, yaşanan
mağduriyetin mevzuat kapsamında kalıp
kalmadığını, yasal so،luluğun hangi
tarafta bulunduğunu, risk transferinin tam ve eksiksiz olarak
gerçekleşip gerçekleşmediğini
profesyonelce tespit etmektedir.

Yatırımcı kuruluşların özellikle
genel müşteriye yaşatmış oldukları
mağduriyetlere ilişkin öncelikli olarak
yatırımcı kuruluş ile gerekli
yazışmaları gerçekleştiren Çetin
Avukatlık Ofisi, yatırımcı
kuruluşun mağduriyeti gidermemesi halinde
Sermaye Piyasası Kurulu nezdinde gerekli
başvuruları gerçekleştirip ivedilikle
sonuç alınması için tüm işlemleri
yürütmektedir. Sermaye Piyasası Kurulu nezdinde
yapılan başvurular sonucunda; 6362 sayılı
Sermaye Piyasası Kanunu’nun 74. Maddesi ve Türkiye
Sermaye Piyasaları Birliği Statüsü’nün
7/1-j ve 7/1-k maddeleri uyarınca “Türkiye
Sermaye Piyasaları Müşteri
Uyuşmazlıkları Hakem Heyeti
Yönergesi” uyarınca oluşturulan hakem
heyetinde uyuşmazlıklara ilişkin
çözüm aranmaktadır.

Türkiye Sermaye Piyasaları
Birliği nezdinde oluşturulan hakem
heyetince mağdur müvek،er adına
gerçekleştirdiğimiz başvurular incelenmekte
ve mağduriyeti yaratan kuruluştan 30 (otuz) gün
içinde savunmasını ve savunmasına esas
teşkil eden delilleri heyete sunması istenmektedir.
Belgelerin sunulmasının ardından üç
kişilik uzman bir ekipten oluşan bağımsız
hakem heyeti ihtilafı değerlendirmeye alıp bir karar
vermektedir. Kararın taraflara tebliğinden itibaren on
iş günü içinde mevzuat hükümleri
çerçevesinde gerekçe ile Sermaye Piyasası
Kurulu’na itiraz gerçekleştirilebilmektedir.

Söz konusu yasal yollarda mağdur genel
müşterinin hak talep edebilmesi için
başvuruya konu işlem veya eylemin meydana geldiği
tarihten itibaren en geç beş yıl içinde
TSBP’ye başvuruda bulunması zaruridir.



Yasal süreç, muhatap kuruluşa başvuru,
Sermaye Piyasası Kurulu yahut Türkiye Sermaye
Piyasaları Birliği’ne başvuru, hakem heyetince
gerekli tahkikatın yapılması ve gerektiği
takdirde SPK nezdinde itirazda bulunulması ve son olarak da
genel mahkemelerde dava yoluyla mağduriyetin giderilmesi
olarak kısaca özetlenebilmektedir.
Mağduriyet söz konusu olduğunu
düşündüğünüz hususlarda yasal
zeminde hakkınızı arayabilmek adına
Çetin Avukatlık Ofisi ile yahut
ofisimiz nezdinde kaldıraçlı işlemlere ve
sermaye piyasalarına ilişkin tüm
süreçleri baştan sona takip eden ve neticelendiren
Av. Alper ÇETİN ile irtibata
geçiniz.

İLGİLİ BAĞLANTILAR:

Türkiye Sermaye
Piyasaları Birliği Müşteri
Uyuşmazlıkları Hakem Heyeti Yönergesi

Türkiye Sermaye
Piyasaları Birliği’nin 30 Numaralı Deneme
Hesapları Konulu Genelgesi

Sermaye Piyasaları
Kurulu’nun Yatırım Hizmetleri ve Faaliyetleri ile Yan
Hizmetlere İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ
III-37.1’de Depişiklik Yapılmasına Dair
Tebliğ’i (III-37.1.a)

The content of this article is intended to provide a general
guide to the subject matter. Specialist advice s،uld be sought
about your specific cir،stances.

Cadwalader, Wickersham & Taft LLP

The UK’s Treasury has published its consultation response on “Financial promotion exemptions for high net worth individuals and sophisticated investors” alongside the draft Statutory…

Sc،enherr Attorneys at Law

Welcome to our to the point newsletter. Every month we look back at the most relevant developments in the area of financial regulation in the CEE region.